Koncert symfoniczny

Wprowadzenie do koncertu godz. 18.00, sala kameralna Filharmonii – Mirosław Pachowicz

Wykonawcy:

• Piotr Pławner – dyrygent, skrzypce
• Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Program:

• Ludwig van Beethoven – Uwertura Coriolan op. 62
• Wolfgang Amadeus Mozart – IV Koncert skrzypcowy D-dur KV 218
• Jean Sibelius – III Symfonia C-dur op. 52

 Pełen dumy, nieprzejednany rzymski dowódca wojsk, Gnejusz Marcjusz, nazwany Koriolanem od miasta, które zdobył, jest bohaterem legendy uwiecznionej przez wiedeńskiego dramatopisarza Heinricha Josepha von Collina. Właśnie do jego sztuki Ludwig van Beethoven skomponował muzykę, której najsłynniejszym fragmentem jest właśnie prezentowana w Olsztynie Uwertura. Jak to zazwyczaj bywa w tym gatunku, otrzymujemy muzyczne streszczenie fabuły dramatu: początek zarysowuje gotowość bohatera do najazdu na Rzym (w odwecie za niedocenienie przez trybunów jego wcześniejszego najazdu na Wolsków w interesie Imperium), następnie kompozytor odmalowuje błagania matki, żony i synów Koriolana, aby ten zaniechał swoich zamiarów wymierzonych przeciw ojczyźnie. Targające tragicznym bohaterem poczucie wyższości i zemsta mieszają się z przywiązaniem do ojczyzny, a ten konflikt prowadzi go do decyzji o samobójczej śmierci, o czym także opowiedział Beethoven za pomocą muzyki w swojej Uwerturze.
Kolejny utwór z pewnością przyniesie pocieszenie. Bardzo trudno bowiem pozostać nieporuszonym przy tak iskrzącym się radością motywem otwierającym IV Koncert skrzypcowy D-dur KV 218 Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wspomniany początek jest jednocześnie bardzo prosty – składa się on zaledwie z trzech dźwięków stanowiących fundament tonacji D-dur. Jednak prostota ta idzie w parze z niezwykle głębokim i niewymuszonym artyzmem, które bije z dzieła 19-letniego Salzburczyka. Do dziś pozostaje zagadką, czy napisał on ten utwór z myślą o sobie w roli solisty, ale to, co napisał, przewyższyło jego możliwości techniczne, czy raczej dość trudną partię solową tworzył z myślą o pierwszym skrzypku orkiestry dworskiej Salzburga – Antoniemu Brunettiemu? Tego się już prawdopodobnie nie dowiemy…
III Symfonia C-dur op. 52 fińskiego twórcy Jeana Sibeliusa była zaskoczeniem dla współczesnych dziełu słuchaczy. Jej poprzedniczki, I i II Symfonia stanowią apoteozę romantyzmu: wzniosłość, nasączenie patriotyzmem i silnym afektem. Tymczasem III Symfonia zaskakuje „ekonomią” treści muzycznej: narracja jest prowadzona w sposób przejrzysty, czasami budzący skojarzenia z symfoniką Beethovena, chciałoby się rzec, modernistyczny, a może nawet pozytywistyczny? Tak czy inaczej, Symfonia C-dur w stosunkowo prostych środkach muzycznych opowiada fascynującą, dźwiękową historię – co prawda, bez treści słownej, za to pełnej ciekawych barw instrumentacyjnych, nieoczekiwanych zwrotów akcji harmonicznej i pięknych melodii.

Piotr Pławner – dyrygent, skrzypce

Należy do najwybitniejszych i najbardziej kreatywnych skrzypków swojej generacji. „Ten młody człowiek jest fenomenem, to prawdziwy geniusz. Jego gra jest fascynująca, przemyślana do ostatniego niuansu. O tej interpretacji można mówić tylko w superlatywach“ – pisze o artyście gazeta „Stuttgarter Zeitung“, The Times pisze „to wyjątkowy, nieskazitelny talent“, a Lord Yehudi Menuhin nazwał Piotra Pławnera skrzypkiem o fenomenalnych zdolnościach oraz jednym z najbardziej obiecujących talentów nadchodzącej ery.

Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku 6 lat. Na estradzie debiutował w dziewiątym roku życia. Studia ukończył z wyróżnieniem w Akademii Muzycznej w Łodzi. Po otrzymaniu stypendium Fundacji im. Henryka Szerynga w Monte-Carlo studiował w Bernie (Szwajcaria), gdzie w roku 1995 zostaje wyróżniony nagrodą specjalną „Tschumi-Preis“ za najlepszy dyplom solistyczny.

Artysta jest laureatem wielu konkursów i przesłuchań w kraju i za granicą. Najważniejsze z nich to zwycięstwa w X Międzynarodowym Konkursie im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu (1991), Międzynarodowym Konkursie w Bayreuth (1991), w Międzynarodowym Konkursie w Monte Carlo im. Henryka Szerynga (1994) 44. Międzynarodowym Konkursie ARD w Monachium (1995 – najwyższy laur przyznany w 55-letniej historii tego konkursu dopiero po raz trzeci).

Piotr Pławner był stypendystą Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci, Fundacji Sztuki Dziecka, Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Fundacji im. Henryka Szerynga w Monaco. Wiele koncertuje w kraju i za granicą jako solista i kameralista. Występował w wielu krajach europejskich, krajach arabskich, Azji oraz obu Amerykach. Występował z takimi zespołami jak: orkiestry Bayerischen Rundfunk i Süddeutschen Rundfunk, Berner Symhonieorchester, Sinfonia Helvetica, Radio Kamerorkest Hilversum, Deutschen Kammerorchester, Sinfonia Varsovia, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Orchestre Philharmonique de Monte-Carlo oraz Netherlands Kammerorchester. Artysta współpracuje z najwybitniejszymi dyrygentami naszych czasów.

Brał udział w licznych znanych festiwalach, takich jak: Braunschweiger Kammermusikpodium, Internationale Bachakademie Stuttgart, L`esplanade Saint-Etienne, Rheingau Festival, Printemps des Arts de Monte-Carlo, Internationale Festspiele Passau, Davos Festival, Grazer Frühling, Schlosskonzerte Thun, Musikfestival Braunwald oraz Al Bustan Festival, oraz w wielu prestiżowych koncertach organizowanych dla znanych osobistości ze świata polityki (H. Kohla, R. Süssmuth, R. Dreifuss, F. Cotti, Książę Monaco Rainer III) i z okazji ważnych rocznic i wydarzeń europejskich.

Artysta występuje w takich salach koncertowych jak: Tivoli Hall w Kopenhadze, Liederhalle w Stuttgarcie, Herkules Saal w Monachium, Concertgebouw w Amsterdamie, Chatelet w Paryżu, Palau de la Musica Catalona w Barcelonie, Teatro Monumental w Madrycie, Tonhalle w Zurichu, Victoria Hall w Genewie.

Piotr Pławner dysponuje rozległym repertuarem, począwszy od baroku po dzieła kompozytorów współczesnych (m.in. K. Penderecki, W. Lutosławski, E. Knapik, M. Feldman, S. Gubaidulina). Dokonał również wielu nagrań radiowych i telewizyjnych w Polsce, Holandii, Niemczech, Danii, Hiszpanii, Szwajcarii i Austrii, m.in. dla Polskiego Radia i Telewizji, TV Hilversum, TV i Radia Bawarskiego, TV Espana, Radio France, SDR, WDR, SWR, DRS oraz ORF. W ostatnich latach dokonał archiwalnych nagrań z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach (koncerty skrzypcowe H. Wieniawskiego, K. Szymanowskiego, M. Karłowicza, S. Prokofiewa i R. Schumanna) oraz z Orkiestrami Süddeutsche Rundfunk i Bayerische Rundfunk, Mitteldeutsche Rundfunk. W swoim dorobku ma także kilka płyt kompaktowych z utworami polskich kompozytorów. Koncert na skrzypce, fortepian i kwartet smyczkowy E. Chaussona został nagrodzony nagrodą „Fryderyk 2005”. Płyta z utworami kameralnymi Karola Szymanowskiego otrzymała prestiżową nagrodę i została wybrana „Płytą Roku 1998“ przez miesięcznik „Studio”. W roku 2007 otrzymał za płytę z koncertami skrzypcowymi Szymanowskiego i Karłowicza znaczącą nagrodę „The Strad Selection“ za najlepsze wykonanie koncertów, przyznaną przez miesięcznik „The Strad“. W roku 2009 otrzymał „Fryderyka“, tym razem za płytę z utworami Karola Szymanowskiego i Pawła Kochańskiego, nagraną wspólnie z Wojciechem Świtałą.

Gra i talent Piotra Pławnera została wielokrotnie uznana przez międzynarodową krytykę
Jest zapraszanym jurorem w międzynarodowych konkursach muzycznych. Od 2006 roku jest prymariuszem światowej sławy kwintetu „I Salonisti“.

W 2015 roku odznaczony brązowym Medalem Gloria Artis za zasługi w promowaniu muzyki polskiej za granicą. W 2021 roku uhonorowany srebrnym medalem Gloria Artis.

Od sezonu koncertowego 2019/20 rozpoczął współpracę w roli kierownika artystycznego Śląskiej Orkiestry Kameralnej w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.

Od sezonu 2022/23 jest szefem artystycznym orkiestry kameralnej Capella Bydgostiensis w Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy.

Piotr Pławner gra na skrzypcach T. Balestrieri.
(Fot. Joel Schweizer)