Budowa organów

Budowa organów w sali koncertowej Warmińsko-Mazurskiej Filharmonii im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie

Filharmonia Warmińsko-Mazurska to szczególne miejsce na mapie tego Regionu: od 78 lat zapewniamy melomanom dostęp do ekskluzywnego, bogatego i pasjonującego dziedzictwa kultury muzycznej. Czynimy to, wierząc, że muzyka łagodzi obyczaje i jest sztuką uniwersalną, która potrafi przemówić do każdego bez względu na wiek, pochodzenie czy wyznawane poglądy. Środkiem ku temu są arcydzieła muzyki klasycznej, wśród których poczesne miejsce zajmuje twórczość naszego Patrona – Feliksa Nowowiejskiego.

W 2026 roku jubileuszowy, 80. sezon artystyczny, zbiegnie się z 80. rocznicą śmierci Patrona Filharmonii, znanego z tak ważnych utworów jak Rota czy hymn O, Warmio moja miła. Stanowi to idealną okazję do zaprezentowania Państwu jego ukochanego instrumentu, a zarazem niezwykłego wytworu ludzkiego umysłu i wrażliwości – organów.

Dlaczego budowa organów w Filharmonii miałaby być aż tak istotna? – ktoś mógłby zapytać. Otóż jest to najbardziej okazały, instrument muzyczny. Można na nim wydobyć największą ilość barw, posiada niezwykle skomplikowaną konstrukcję, a także należy do największych instrumentów zbudowanych przez człowieka. Mechanika dźwięku w organach jest złożona: dźwięk wytwarzany jest w wielu podzielonych na grupy piszczałkach, przez które przepływa sprężone powietrze wytwarzane w urządzeniach do tłoczenia powietrza – miechach lub dmuchawach elektrycznych. Piszczałki organowe mają długość od kilku centymetrów do 10 metrów, co daje rozpiętość skali dźwięków ok. 10 oktaw. Oznacza to, że dźwięki wydobywane z organów przekraczają zakres największej czułości ludzkiego ucha, wypełniając całkowicie zakres słyszalności. Nie jest to zwykły instrument, a potężna fizyczna machina zrośnięta z przestrzenią.

Milion części, milion możliwości

Oprócz niezwykłych właściwości muzycznych, organy są również ozdobą wielu sal koncertowych, aul czy kościołów. Piękna frontowa część obudowy instrumentu, zwana prospektem organowym, to zazwyczaj dzieło sztuki. Nic dziwnego, że budowa organów wymaga współpracy co najmniej dwudziestu specjalistów różnych dziedzin, a ostateczny efekt to przede wszystkim zasługa ich mistrzostwa. Świadczy o tym fakt, że w 2017 kunszt budowy organów i muzyka organowa zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

W projekcie siedziby Filharmonii w Olsztynie wykonanym przez biuro projektowe Consultor z Poznania przewidziano miejsce na wiatrownice, całą trakturę i prospekt organowy z tyłu estrady.

Tego rodzaju przedsięwzięcie przekracza możliwości pojedynczej instytucji, dlatego składamy śmiałą prośbę do wszystkich mieszkańców Warmii i Mazur – wesprzyjcie nas w budowie organów – pomnika kultury naszego regionu! Tym samym nie tylko oddamy hołd tym, którzy z olbrzymim poświęceniem dbali o tożsamość kulturową ludzi tu żyjących, ale też zjednoczymy siły obecnych środowisk, co znacząco przyczyni się do rozkwitu całej społeczności. Każdy z fundatorów zapisze się tym samym w historii kultury Olsztyna i Województwa, czego symbolicznym wyrazem będą stosowne grawery na poszczególnych częściach instrumentu – głosach organowych. Łączny koszt projektu i budowy instrumentu to ok. 8 mln złotych. Wierzymy, że organy w sali koncertowej staną się punktem centralnym Warmińsko-Mazurskiej Filharmonii, poszerzą możliwości repertuarowe i przez to podniosą rangę naszej Instytucji, a przez to przyczynią się do ogólnego rozwoju województwa Warmińsko-Mazurskiego.