Repertuar

Piotr Sułkowski – dyrygent

Dominik Grędziński – klarnet

Dominik Jastrzębski – klarnet

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Program:

Edvard Grieg – Suita Peer Gynt nr 1 op. 46, Suita op. 55

Edvard Grieg – Suita Peer Gynt nr 2

Amilcare Ponchielli – Il convegno na 2 klarnety i smyczki

Felix Mendelssohn-Bartholdy – Konzertstück nr 1 f-moll op. 113 na 2 klarnety i orkiestrę

Henryk Ibsen, największy norweski dramatopisarz, stworzył liryczną fantazję dramatyczną Peer Gynt, jednak muzyka Edvarda Griega zainspirowana utworem jest dziś dalece sławniejsza niż literacki pierwowzór. Tytułowy bohater to ucieleśnienie wad Norwegów – egoizmu i braku charakteru. Parobek wiejski, leniwy nicpoń, awanturnik, oszust, fantasta i samochwał, nie pozbawiony tęsknoty za dobrem, mający pewne cechy Dyla Sowizdrzała, barona Münchhausena, Don Kichota, zwany również Faustem Północy, bo wyzwolony przez „wiecznie kobiece” – czystą miłość Solvejgi. Peer Gynt porywa Ingridę, cudzą narzeczoną, za co zostaje wygnany z rodzinnej wioski. Podróżuje po całym świecie, napotyka różne stwory, jak na przykład trolle i gnomy, zbija majątek na handlu niewolnikami, udaje arabskiego proroka, okrada go tancerka Anitra, zostaje cesarzem obłąkanych, aż w końcu po wielu przygodach wraca do ojczyzny – u jej brzegów rozbija się statek, a Peer Gynt ratuje się zabijając towarzysza niedoli. Przed okrutną karą – przetopieniem w tyglu przez Odlewacza Guzików – ratuje go miłość wiernej, czekającej na niego przez te wszystkie lata dziewczyny Solvejgi.

Być może muzyka Griega nie udźwignęła ważkich treści zawartych w poemacie Ibsena, ale z całą pewnością udało się kompozytorowi stworzyć genialną ilustrację muzyczną do 22 scen. Cztery z nich kompozytor połączył w pierwszą suitę, cztery kolejne – w drugą. Utwory zyskały niebywałą popularność, ale nie opowiadają żadnej historii, ponieważ ich kolejność w stosunku do dramatu została wymieszana: dostajemy osiem niezwykle sugestywnych, wspaniale zorkiestrowanych, momentami brzmiących egzotycznie miniatur z chwytliwymi melodiami. Najsłynniejsze z nich to Poranek i W grocie Króla Gór – w tym słynnym, efektownym utworze Peer Gynt najpierw skrada się do górskiej jaskini, potem zostaje zauważony przez rozwścieczone trolle, które rzucają się w pościg za nim. Wszystko zilustrowane zostało tylko jednym tematem, wielokrotnie powtarzanym coraz głośniej i w coraz potężniejszej instrumentacji. Taniec Anitry co prawda uwodzi orientalnym kolorytem, ale w partyturze napisane jest: Tempo di mazurka. W muzyce Griega nie ma cytatów i oczywistych nawiązań do norweskiej muzyki ludowej, ale wyraźnie czujemy jej nastrój, coś, co moglibyśmy nazwać klimatem emocjonalnym Północy.

Mała wioska Paderno Fasolaro w Lombardii dziś nosi nazwę Paderno Ponchielli na cześć swojego najsłynniejszego syna, urodzonego w 1834 Amilcare Ponchiellego. Ten nieco zapomniany dziś kompozytor jest twórcą wielu oper, z których najpopularniejsza to La Gioconda ze słynnym Tańcem godzin, ale także opery o swojsko brzmiącym tytule Litwini. Ponchielli studiował w konserwatorium w Mediolanie, tam też został wykładowcą, a do jego uczniów należeli Giacomo Puccini i Pietro Mascagni, których sława przerosła popularność nauczyciela. Wśród instrumentalnych dzieł włoskiego kompozytora szczególne miejsce zajmuje Il convegno op. 76 na dwa klarnety z towarzyszeniem fortepianu lub smyczków. Tytuł tej uroczej miniatury po włosku oznacza „spotkanie” i jest w istocie opisem schadzki dwojga kochanków: głosy dwu klarnetów splatają się w ariach i recytatywach, naśladując lekkość i śpiewność znaną z oper. W końcu Ponchielli tworzył w złotej erze włoskiego belcanta, którego urokowi nie oparł się nawet Chopin. W muzyce Italii śpiewność i piękno brzmienia zawsze stawiane były na pierwszym miejscu. Utwór jest także prawdziwą perłą w repertuarze klarnetowym oraz polem do wirtuozowskich popisów dla mistrzów tego stroikowego, tęsknego instrumentu.

Zabawna historia towarzyszy powstaniu innego znanego utworu klarnetowego, Konzertstuck nr 1 f-moll op. 113. Felix Mendelssohn napisał go w zamian za przygotowanie przez muzyków jego ulubionych dań: Dampfnudel (po polsku to paruchy lub pampuchy) oraz Rahmstrudel (strudel z serem). Podobno Heinrich Joseph Baermann, nadworny klarnecista z Monachium oraz jego syn Carl bardziej zadowoleni byli z powstałego dla nich koncertującego utworu niż kompozytor z ich wyczynów kulinarnych. Smaku tamtych specjałów już nie poznamy, ale możemy cieszyć się pełnym wdzięku trzyczęściowym dziełkiem pełnym typowej dla Mendelssohna chochlikowej lekkości.

Dominik Grędziński – klarnet

Urodził się w 1988 w Elblągu. Studiował w Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku w klasach profesorów Marka Schillera i Bogdana Ocieszaka. W tym czasie brał udział w licznych festiwalach i konkursach, w których otrzymał wiele nagród zarówno jako solista, jak i kameralista. Ważniejszymi osiągnięciami są: III nagroda w Uczelnianym Konkursie na Polską Miniaturę Instrumentalną (2008), wyróżnienie na XIV Konkursie Klarnetowym we Włoszakowicach (2009), II nagroda w kategorii zespołów kameralnych na IV Zachodniopomorskim Festiwalu Klarnetowym w Szczecinie (2010), II nagroda (zespół kameralny) oraz wyróżnienie (kategoria solowa) IX Festiwalu Klarnetowego w Piotrkowie Trybunalskim (2011), I nagroda zdobyta z zespołem kameralnym w V Zachodniopomorskim Festiwalu Klarnetowym w Szczecinie (2012), II nagroda zdobyta z zespołem kameralnym w X Festiwalu Klarnetowym w Piotrkowie Trybunalskim (2013). W 2011 roku reprezentowałem Polskę w półfinale I Międzynarodowego Konkursu Klarnetowego w Lizbonie, a rok później – Akademię Muzyczną w Gdańsku podczas konkursu o stypendium Fundacji Yamaha w kategorii instrumentów dętych drewnianych.

Uczestniczył w wielu kursach mistrzowskich, prowadzonych przez wybitnych profesorów z Polski i zagranicy, m.in. Andrzeja Janickiego, Wojciecha Mrozka, Florenta Heau, Jean-Marca Fessarda, Nicolasa Baldeyrou, Paula Roe, Hannah Morgan, Guy Dangaina, Olli Lepaniemiego. Został dwukrotnym stypendystą Elbląskiego Towarzystwa Kulturalnego (w 2011 i 2012 roku), w 2011 roku otrzymał Stypendium Rektora Akademii Muzycznej w Gdańsku dla wyróżniających się studentów, a dwa lata później – Stypendium Artystyczne Prezydenta Elbląga.

Podczas współpracy z orkiestrami jako muzyk doangażowany (m.in. Polska Filharmonia Bałtycka, Elbląska Orkiestra Kameralna) miał okazję grać pod batutą wielu znanych i cenionych dyrygentów, wśród których byli m.in. Zygmunt Rychert, Janusz Przybylski, Krzysztof Penderecki, Jan Latham-Koenig, Mirosław Jacek Błaszczyk, Massimilliano Caldi, Kai Bumann, Michel Zilm. W roku 2012 i 2013 był klarnecistą prestiżowej międzynarodowej Baltic Youth Philharmonic, którą prowadzi światowej sławy dyrygent Kristjan Järvi; jeden z koncertów orkiestry prowadził gościnnie maestro Kurt Masur. Z zespołem tym odbył trzy trasy koncertowe po Europie i Rosji, grając koncerty m.in. w Moskwie, Sztokholmie, Kopenhadze i Berlinie. W roku 2013, a następnie ponownie w latach 2014 i 2015 dostał się do międzynarodowej I, Culture Orchestra, której dyrektorem artystycznym jest Kiril Karabits. Z tym zespołem koncertował m.in. w Reykjaviku, Sztokholmie, Berlinie, Batumi, Tallinie, Edynburgu, Santander i Kijowie. Z wymienionymi zespołami Dominik Grędziński wykonywał niejednokrotnie partie solowe w monumentalnych dziełach symfonicznych, m.in. w Uciesznych figlach Dyla Sowizdrzała R. Straussa, Symfonii „Leningradzkiej” i I Symfonii Dymitra Szostakowicza, koncercie Dumbarton Oaks Igora Strawińskiego.

Już w czasie studiów prowadził ożywioną działalność koncertową jako kameralista, występując w założonym przez siebie kwintecie dętym Neptune Winds, w duecie En Dehors z pianistką Ewą Ferro oraz zespołami klarnetowymi. Kilka razy wystąpił jako solista, grając z orkiestrami takie utwory, jak Koncert klarnetowy Kurpińskiego, Il convegno Ponchiellego czy Concerto na klarnet i orkiestrę kameralną Eugene Bozzy (jedno z pierwszych polskich wykonań z orkiestrą).

W 2012 roku ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. W tym samym roku rozpoczął na macierzystej uczelni studia doktoranckie, a w 2015 roku obronił rozprawę doktorską i otrzymałem stopień naukowy doktora sztuk muzycznych. Od września 2013 roku jest związany z Olsztynem: prowadzi klasę klarnetu w Powiatowej Szkole Muzycznej I stopnia w Dywitach. Uczniowie Dominika Grędzińskiego zdobywają liczne nagrody i wyróżnienia w konkursach regionalnych i ogólnopolskich zarówno w kategoriach solowych, jak i zespołowych.

Od 2014 roku stale współpracuję z orkiestrą Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie, z którą zagrał kilkadziesiąt koncertów, głównie jako pierwszy klarnecista. Stale koncertuje również jako kameralista.

Dominik Jastrzębski – klarnet

Klarnecista, kameralista, nauczyciel, solista Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej. Urodzony w Szczytnie. Ukończył Akademię Muzyczną w Gdańsku w klasie klarnetu profesora Marka Schillera. W latach 2007–2008 studiował w Conservatoire Royal de Bruxelles w klasie klarnetu profesorów Ronalda van Spaendoncka oraz Jeana-Marca Fessarda. Brał udział w licznych kursach mistrzowskich pod okiem takich sław, jak: David Campbell, Philippe Cuper, Nicolas Baldeyrou, Florant Heau, Andrew Marinner, Antonio Saiote, Brad Terry.

Jako solista i kameralista został laureatem wielu konkursów muzycznych. Do ważniejszych należą: VII Akademicki Konkurs Klarnetowy we Włoszakowicach (wyróżnienie), Concorso Citta di Barletta we Włoszech (I miejsce), Muzyczne Forum Młodych (I miejsce), VI Festiwal Klarnetowy w Piotrkowie Trybunalskim (I miejsce w kategorii zespołów kameralnych).

Od 2008 roku jest pierwszym klarnecistą Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej, a od 2015 roku członkiem Rady Artystycznej tejże orkiestry. Przez lata działalności artystycznej miał okazję pracować z wybitnymi dyrygentami i kompozytorami. W 2011 roku otrzymał nagrodę dyrektora Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej Piotra Sułkowskiego za pełne zaangażowania wykonywanie partii pierwszego klarnetu. Wykonywał również koncerty solowe z towarzyszeniem orkiestry Filharmonii.

Współpracował z takimi instytucjami, jak: Filharmonia Bałtycka, Teatr Muzyczny w Gdyni, Teatr Wybrzeże, Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie, Elbląska Orkiestra Kameralna, Polska Filharmonia Sinfonia Baltica, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Orkiestra Symfoników Gdańskich, Pilska Orkiestra Klasyczna.

Od czasów studiów pasjonuje się muzyką kameralną. Był członkiem Baltic Clarinet Quartet, z którym wygrał Festiwal Klarnetowy w Piotrkowie Trybunalskim 2007 roku, członkiem MDM Trio, z którym wygrał Muzyczne Forum Młodych 2006 roku oraz Concorso Citta di Barletta w 2006 roku. Koncertował również z trio fortepianowym D’Ami, Fuego Quartet oraz gościnnie z olsztyńskim zespołem Pro Musica Antiqua. Jest współtwórcą projektu „Film Jazz Project – zagraniczni muzycy grają polską muzykę filmową”, współpracował z jazzmanami światowego formatu, takimi jak Michael „Patches” Stewart, Nathan Williams, Sebastian Kuchczyński. Jako muzyk sesyjny występował na estradach Europy z takimi muzykami, jak Arkady Gotesmann, Mikołaj Trzaska, Grzech Piotrowski, Jerzy Małek, Antoni Gralak, Alek Korecki.

Zasiada w jury konkursów muzycznych organizowanych w województwie Warmińsko-Mazurskim. Na Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu obronił pracę doktorską. Jest zatrudniony na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.