Repertuar

Krystian Tkaczewski – fortepian
Jagienka Perlikiewicz-Kass – prowadzenie

Program:

Fryderyk Chopin
– Mazurki op. 24 (g-moll, C-dur, As-dur, b-moll)
– Ballada g-moll, op. 23
– Walc a-moll, op. 34 nr 2
– Nokturn c-moll, op. 48, nr 1
– Scherzo E-dur, op. 54

Wolfgang Amadeusz Mozart – Wariacje C-dur, KV 265
Fryderyk Chopin – Mazurki op. 17 (B-dur, e-moll, As-dur, a-moll)
Piotr Czajkowski/Mikhail Pletnev – Marsz, Taniec wróżki cukrowej, Tarantella, Intermezzo,  Z baletu  Dziadek do orzechów
Fryderyk Chopin – Andante Spianato i Wielki Polonez Es-dur, op. 22

„Najwymowniejszy wyraz tęsknoty za straconym niepowrotnie szczęściem” – tak o Mazurku g-moll z op. 24 Fryderyka Chopina, opartym na melodii kujawiaka Czemu nie orzesz, Jasieńku, czemu nie orzesz? napisał Ferdynand Hoesick. Słowa te można by odnieść do ogromnej części twórczości największego polskiego kompozytora, a może i do muzyki romantycznej w ogóle, z jej zwrotem ku intymnym, indywidualnym wyznaniom. Takim mikro-wyznaniem jest każdy z chopinowskich mazurków. Choć kolejny z op. 24 Mazurek C-dur ma dużo bardziej dziarski ton, odwołujący się wprost do ludowej proweniencji melodii – badacze dosłuchiwali się w nim nawet obrazu wiejskiej zabawy w karczmie – to i w nim dominuje nastrój zadumy, zawieszenia. Jak pisał Mieczysław Tomaszewski, „owa wiejskość i taniec w karczmie jawi się u Chopina jedynie jako wspomnienie lub jak we śnie, kiedy to jeden obraz przechodzi w drugi, by na koniec rozwiać się we mgle brzmienia, które zanika i milknie”. Mazurek As-dur, choć napisany w bardzo lubianej przez Chopina tonacji, jest skromny, rzadko grywany samodzielnie i nieco niknie w cieniu słynnych sąsiadów. Ostatni w zbiorze Mazurek b-moll należy do najsłynniejszych utworów tego gatunku, uważany jest za skończone arcydzieło. Temat inicjalny pochodzi od kujawiaka, myśl dopełniająca przynosi melodię przypominającą walce salonowe. Ludowa skala powraca w epilogu mazurka, zaskakując słuchacza swoją czystością i osamotnieniem. Mazurki op. 7 są skromniejsze rozmiarami, ale zapadające w pamięć: o ostatnim z nich, Mazurku As-dur, Mieczysław Tomaszewski napisał: „Należy do tych mazurków, które przez powtarzalność motywów wprawiają w trans, przenoszą w odrębny świat, który nie tyle mija, ile urywa się z ostatnim dźwiękiem”. Z kolei w Andante spianato i Wielkim Polonezie Es-dur op. 22 Chopin najpierw kołysze słuchacza do snu w łagodnym, nokturnowym Andante, by potem porwać go do nowego życia w wirtuozowskim, pełnym blasku polonezie. O Walcu a-moll op. 34 nr 2 Jarosław Iwaszkiewicz napisał: „Smutek i mglista beznadziejność”. Istotnie to jeden z najbardziej melancholijnych utworów Chopina, choć konkurencja jest duża. Melancholia połączona z tajemniczością dominuje w Balladzie g-moll op. 24, zaś w Scherzu E-dur op. 54 zgodnie z prawidłami gatunku odnajdziemy nastrój rozigrania i zabawy.

Filigranowy – to słowo, które jako pierwsze przychodzi na myśl, kiedy słucha się Wariacji C-dur KV 265 Wolfganga Amadeusa Mozarta. Piosenka znana jest niemal na całym świecie. We francuskim oryginale to Ah! vous dirai-je, maman, w krajach anglojęzycznych – Twinkle, Twinkle, Little Star, a w Polsce – Trzy kurki. Jej melodia, utrzymana w najłatwiejszej tonacji C-dur, jest tak prosta, że bez trudu mogłoby ją zagrać każde dziecko. Mozart, genialne dziecko, splata tę prościutką melodyjkę w najpiękniejsze cacka (przypomnijmy, że filigran to technika złotnicza polegająca na splataniu drogocennych drucików w misterną siatkę), które nie mają w sobie żadnej naiwności. Dziecięca klarowność widzenia, odwaga stosowania jasnych barw i prostych form, rozwiązań, które wydawały się istnieć zawsze, tylko akurat nikt inny ich nie dostrzegł – oto jedna z tajemnic geniuszu Mozarta i jedna z tajemnic rozkoszy, jaką sprawia słuchaczom ten cykl dwunastu wariacji na temat dziecięcej piosenki. O ile romantycy nauczyli nas jak spektakularnie się smucić, o tyle mistrzowie klasycyzmu pokazywali, że radość i lekkość nie są tym, czym się wydają, a określenie „dziecinnie proste” z prostactwem nie ma nic wspólnego.

Dziadka do orzechów Piotra Czajkowskiego nikomu przedstawiać nie trzeba – to wszak jeden z najbardziej kochanych i najczęściej wykonywanych utworów wszech czasów. Nawet ktoś nie mający z muzyką klasyczną absolutnie nic wspólnego potrafi bez trudu zanucić kilka taktów Marsza żołnierzy ołowianych czy Walca kwiatów. Jeśli spróbujemy zapomnieć o tym, ile razy już słyszeliśmy te urocze melodie, po raz kolejny uwiodą nas one swoją bezpretensjonalną słodyczą i urokiem starej, malowanej drewnianej zabawki. Szczególnie świeżo brzmi suita z baletu w wirtuozowskiej fortepianowej aranżacji Michaiła Pletniowa.

Krystian Tkaczewski

Wirtuoz fortepianu, który na międzynarodowych estradach zaistniał w 2007 roku po debiucie w  Carnegie Hall. Koncert został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność i krytyków muzycznych w USA. Anthony Aibel, recenzent „New York Concert Review” napisał m.in.: „Tkaczewski w elegancki i pełny wyczucia smaku sposób wykonał Toccatę Bacha, pokazując głęboką wiedzę na temat barkowej ornamentacji i frazowania. Mazurki Szymanowskiego były wybornie kształtowane w wielu odcieniach i kontrastach dynamicznych. Chopin Tkaczewskiego był pełen ciekawej dynamiki, grany z pasją, soczystym dźwiękiem bez nadużywania pedału i zbędnej pretensjonalności. W Etiudach Rachmaninowa Tkaczewski zademonstrował elektryzującą technikę”.

Artysta koncertował w dwudziestu ośmiu krajach na pięciu kontynentach. Występował z takimi orkiestrami, jak Polska Orkiestra Radiowa, Filharmonia Wrocławska, Hartford Symphony Orchestra, Connecticut Virtuosi, Tarnowska Orkiestra Kameralna, Leopoldinum, pod batutą takich dyrygentów jak E. Cumming, Ł. Borowicz, Z. Graca, M. Gawroński, W. Rodek, M. Kolaska, K. Górski  i A. Mackiewicz. Dr Krystian Tkaczewski jest laureatem wielu konkursów pianistycznych, m.in.: Europejskiego Konkursu Pianistycznego w Bari (2001, Grand Prix), Międzynarodowego Konkursu Delia Steinberg w Madrycie (2002, II nagroda), CSMTA Young Artist Piano Competition w Hartford (2006, I nagroda), Bradshaw & Buono Piano Competition w Nowym Jorku (2006, I nagroda), Artists International Music Competition w Nowym Jorku (2006, I nagroda), Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w Mariańskich Łaźniach (2006, finalista), Jose Iturbi Piano Competition Los Angeles (2010, finalista).

Pianista występował m.in. w Carnegie Hall, Steinway Hall, Merkin Hall, Schoenberg Hall (Los Angeles), Teatro Nacional (Panama), Syrian Opera House, Al Hussein Cultural Center (Amman),  Cziffra Hall (Paryż), na Festiwalu Chopinowskim w Gaming, El Paso Chopin Festival, Festiwalu Chopinowskim w Budapeszcie, Festiwalu Chopinowskim w Antoninie, Forum Chopinowskim we Wrocławiu, Festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupsku, Festiwal Laureatów Konkursów w Katowicach. Od 2014 roku dr Tkaczewski pełni funkcję dyrektora artystycznego międzynarodowego festiwalu Lato z Chopinem – Barbara Hesse-Bukowska in memoriam. Jest ponadto dyrektorem artystycznym takich imprez, jak: Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. J.W. Krogulskiego w Tarnowie, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Krystiana Tkaczewskiego w Busku-Zdroju, Paderewski International Piano Competition w Farmington, Future Stars International Piano Competition.

Artysta urodził się w Tarnowie w 1980 roku. Studiował w Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie Olgi Rusiny. W 2007 roku otrzymał Graduate Professional Diploma na University of Hartford  Hartt School, a w 2014 roku, jako absolwent klasy Oksany Jablonskiej – tytuł doktora sztuk muzycznych. Krystian Tkaczewski jest członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków w Warszawie oraz dyrektorem artystycznym Connecticut Chopin Foundation. Jest również założycielem, dyrektorem artystycznym i przewodniczącym jury Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w Hartford. Jest również często zapraszany jako wykładowca kursów mistrzowskich na Uniwersytetach w USA, Chinach, Japonii, Australii, Singapurze, Malezji, Tajlandii, Indonezji i Wietnamie. W 2013 roku ukazała się debiutancka płyta Krystiana Tkaczewskiego (Acte Préalable) z utworami Chopina, Rachmaninowa, Musorgskiego, i Mendelssohna/Horowitza. Album spotkał się za znakomitym odbiorem krytyki.

Za swoją działalność artystyczną pianista otrzymał wiele nagród i wyróżnień: Stypendium Ministra Kultury Młoda Polska, Stypendium Twórcze Ministra Kultury, Stypendium Prezydenta Miasta Tarnowa, Hartt Talent Award,  Polish-Slavic Credit Union Scholarship, Tadeusz  Sendzimir Memorial Fund, wyróżnienie Kongresu USA za „inspirowanie muzyką Chopina pianistów z całego świata”.