Repertuar

Wykonawcy:

Santander Orchestra

Maciej Tworek – dyrygent

Yutong Sun (Chiny)  – fortepian

Program:

Ludwig van Beethoven – III Koncert fortepianowy c-moll op. 37

Dymitr Szostakowicz  – I Symfonia f-moll op. 10

III Koncert fortepianowy c-moll op. 37 to jedno w wielu dzieł Ludwiga van Beethovena, w których słychać wyraźne wpływy Mozarta. Znane było uwielbienie młodego Ludwiga dla dzieł Wolfganga Amadeusza – Beethoven żałował, że nie dane mu było zostać uczniem Mozarta. Geniusze właściwie rozminęli się w Wiedniu: po ostatecznej przeprowadzce Beethovena do muzycznego miasta, Mozart już spoczywał w anonimowym grobie. Komponując swój Koncert c-moll Beethoven, na co wskazuje wielu badaczy, miał w pamięci utrzymany w tej samej tonacji Koncert fortepianowy KV 491 Mozarta. Anegdota głosi, że gdy pewnego razu Beethoven przechadzał się w towarzystwie przyjaciela Johanna Cramera, również kompozytora i pianisty, usłyszeli dobiegający z jednego z mijanych domów finał Koncertu c-moll Mozarta. Beethoven miał wówczas zakrzyknąć: „Cramer, Cramer! Nigdy nie będziemy w stanie zrobić czegoś takiego!”. A jednak udało się Beethovenowi stworzyć coś zupełnie osobistego, a zarazem naznaczonego Mozartowskim duchem. Zrobił nawet więcej: oddając hołd uwielbianemu mistrzowi, zarazem przekroczył ramy Mozartowskiego, klasycznego koncertu fortepianowego. Dzieło powstało prawdopodobnie w 1800 roku, jednak wykonane zostało po raz pierwszy trzy lata później, razem z II Symfonią i oratorium Chrystus na Górze Oliwnej. Klasyczna forma koncertu obejmuje trzy części: bardzo mozartowskie w charakterze Allegro con brio, z niezwykle rozbudowaną partią orkiestrową,  głęboko liryczne Largo oraz typowo już beethovenowskie, zadziorne Rondo.

Historia muzyki zna kilka przypadków, w których pierwsza symfonia w dorobku kompozytora była już dojrzałym, oryginalnym dziełem. Pierwsze symfonie Beethovena, Brahmsa, Mahlera były świadectwami osobistego stylu ich twórców. Żaden jednak chyba z kompozytorów nie zaskoczył świata tam bardzo jak Dmitrij Szostakowicz, który swoją I Symfonię f-moll op. 10 napisał jako pracę dyplomową w wieku osiemnastu lat. Dzieło od razu zwróciło uwagę dyrygentów, publiczności i krytyki – Arturo Toscanini, Bruno Walter i Leopold Stokowski po usłyszeniu prawykonania symfonii w 1926 roku w Leningradzie stali się jej gorącymi orędownikami i przyczynili się do rozsławienia utworu w Europie oraz Stanach Zjednoczonych. Każdy młody geniusz zawdzięcza wiele swoim poprzednikom: w I Symfonii Szostakowicza usłyszymy echa Czajkowskiego, Prokofiewa, a zwłaszcza Strawińskiego (szczególnie baletu Pietruszka). Jednak nauczyciel akademicki Szostakowicza nie poznał się na nim – drwił, że muzyka jest groteskowa. Młody kompozytor planował nawet nadać utworowi tytuł „Symfonia-Groteska”. Rzeczywiście odnajdziemy w niej sporo ironii, chwilami, jak to u Szostakowicza, dość upiornej. Już w pierwszej części rozbrzmiewają marszowe echa muzyki wodewilowej, z którą Szostakowicz miał wiele do czynienia, gdy pracował jako taper w kinie. W drugiej części skala emocji jest rozpięta jeszcze szerzej: klarnet rozpoczyna gorączkowe scherzo, po raz pierwszy też pojawia się fortepian. W trzeciej, wolnej części uważny słuchacz odnajdzie cytat z Zygfryda Wagnera, natomiast w finale, połączonym attaca z przedostatnim ogniwem, następują ogniste, pełne furii spiętrzenia oraz kolejne wagnerowskie zapożyczenia.

Maciej Tworek – dyrygent

Urodził się w Tarnobrzegu. W krakowskiej Akademii Muzycznej studiował fortepian w klasie prof. Jana Hoffmana, chóralistykę na Wydziale Wychowania Muzycznego oraz dyrygenturę na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki w klasie prof. Józefa Radwana. Brał udział w dyrygenckich kursach mistrzowskich prowadzonych przez Helmutha Rillinga, Rogera Norringtona i Kurta Masura. Jako asystent współpracował z Valerym Giergievem i Lorinem Maazelem.

W 1998 roku otrzymał wyróżnienie w II Ogólnopolskim Konkursie Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego w Białymstoku, a w roku 2002 brał udział w Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim The Maazel/Vilar Conductors’ Competition (runda półfinałowa). W 2003 roku wraz z Orkiestrą Kameralną Akademii Muzycznej w Krakowie uczestniczył w Festival Junger Künstler w Bayreuth. W latach 2005 do 2012 był dyrygentem Capelli Cracoviensis gdzie pełnił również funkcję zastępcy dyrektora. Obecnie jest wykładowcą w krakowskiej Akademii Muzycznej.

Współpracował z wieloma zespołami, m.in. The Hilliard Ensemble, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Sinfonia Varsovia, Państwową Orkiestrą Symfoniczną Nowa Rosja, Orquesta Sinfonica Simon Bolívar de Venezuela, Coro Sinfonico Nacional Juvenil de Venezuela, Bucheon Philharmonic Orchestra Chorus (Korea Południowa), NDR Chor, NDR Radiophilharmonie, MDR Rundfunk Chor, MDR Sinfonie Orchester, Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin, Orkiestrą Symfoniczną Radia Czeskiego, Camerata Janáček, zespołami filharmonii w Astanie, Brnie, Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Białymstoku i Rzeszowie, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Sinfonia Iuventus, Chórem Polskiego Radia, Chórem Kameralnym „Pro Arte”,

W 2002 roku rozpoczął trwającą do dzisiaj współpracę dyrygencką z Krzysztofem Pendereckim. Jej owocem było m.in. przygotowanie zespołów Opery Narodowej do europejskiego prawykonania pod dyrekcją kompozytora VIII Symfonii „Lieder der Vegänglichkeit” i udział w nagraniu z orkiestrą Sinfonia Iuventus dla firmy DUX kompletu jego symfonii i koncertów instrumentalnych. Od roku 2010 opiekę impresaryjną nad artystą sprawuje Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena.

Yutong Sun – fortepian

Ukończył Konserwatorium Muzycznego w Pekinie w 2015 roku, a obecnie studiuje w New England Conservatory w Bostonie w klasie Alexandra Korsantii. Jest zdobywcą głównych nagród w prestiżowych konkursów, m.in. 19. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Palomy O’Shea Santander, 62. Międzynarodowego Konkursu Muzycznego Marii Canals w Barcelonie (2016), Konkursu Pianistycznego „Prize Jaen” (2012).

Yutong Sun występował m.in. w Salle Cortot w Paryżu, Palau de la Música w Barcelonie, Jordan Hall w Bostonie i Bolshoi Hall w Sankt Petersburgu. Współpracował z Orkiestrą Filharmonii w St. Petersburg, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Ukrainy, Phoenix Symphony Orchestra, Fort Worth Symphony Orchestra. W obecnym sezonie Yutong wystąpi w Bostonie, Paryżu, a także podczas Verbier Festival oraz 23. Wielkonocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena w Warszawie.

Santander Orchestra

Santander Orchestra to projekt edukacyjny składający się z najbardziej utalentowanych muzyków z całej Polski, którzy rozwijają swój warsztat pod okiem znakomitych dyrygentów i tutorów – zarówno na próbach, jak i koncertach. To niezwykła szansa na zdobycie unikalnych doświadczeń i sprawdzenia się podczas występów przed bardzo dużą publicznością. Młodzi artyści występują podczas prestiżowych wydarzeń, m.in. w ramach Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena oraz w najnowocześniejszych salach koncertowych w Polsce.

Oprócz szlifowania umiejętności muzycznych Santander Orchestra pozwala zdobyć wiedzę z zakresu public relations, social mediów, zarządzania finansami czy prawa autorskiego – zwykle pomijanych w programie uczelni muzycznych, a bardzo ważnych przy budowaniu kariery zawodowej.

Od 2015 r. Santander Orchestra zagrała 12 koncertów pod kierunkiem Krzysztofa Pendereckiego, Johna Axelroda, Jerzego Maksymiuka, José Marii Florêncio oraz Lawrence’a Fostera.

W 2016 r. utalentowani artyści nagrali swoją pierwszą płytę, na której znalazły się utwory Fryderyka Chopina oraz Antonína Dvořáka. Album jest dostępny zarówno w tradycyjnej formule płyty CD, jak też za pośrednictwem popularnych serwisów muzyki cyfrowej, m.in. Spotify.

Pomysłodawcami Santander Orchestra są Santander Bank Polska i Fundacja MyWay, które realizują projekt przy wsparciu Europejskiego Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego.