Repertuar

Alexandr Iradyan (Armenia) – dyrygent
Michał Tyrański – trąbka
Damian Kurek – trąbka
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Janusz Ciepliński – prowadzenie koncertu

Program:

Robert Schumann – Uwertura, scherzo i finał E-dur op. 52
Eric Morales – Koncert na dwie trąbki
Mieczysław Karłowicz – Symfonia e-moll op. 7 Odrodzenie

Robert Schumann był jednym z najlepszych miniaturzystów w historii muzyki, mistrzem formy aforystycznej – zarówno pieśniowej, jak i fortepianowej. Ale katalog jego dzieł jest dużo bogatszy, a zawiera między innymi wielkie formy symfoniczne. Wymieniając je, zwykle poprzestaje się na czterech opusowanych symfoniach, a przecież do najlepszych osiągnięć gatunku należy z pewnością Uwertura, scherzo i finał E-dur op. 52. Dzieło napisane w tym samym roku co I Symfonia, jest znakomicie zakomponowaną symfonią bez wolnej części, lub też „sinfoniettą”, jak nazwał utwór sam Schumann. Świeżość inwencji, polot harmonii i młodzieńcza energia sprawiają, że op. 52 Schumanna w pełni zasługuje na regularną obecność w programach koncertów.

Zasługuje na to również Koncert na dwie trąbki amerykańskiego kompozytora Erika Moralesa (ur. 1966). To świetny przykład eklektyczności muzyki współczesnej, która w nurcie reprezentowanym przez Moralesa, stanowi efektowne połączenie klasycznego brzmienia symfonicznego z elementami jazzu i hollywoodzkiej muzyki filmowej. Utwór, który prawykonany został w 2013 roku, z jednej strony ukazuje wszystkie możliwości dużego zespołu orkiestrowego z rozbudowaną sekcją perkusyjną, z drugiej zaś – bogate walory trąbki jako instrumentu solowego. Gęste rytmy, pełne blasku melodie i dość tradycyjna harmonia najbardziej przywodzą na myśl ścieżki dźwiękowe do wielkich produkcji filmowych z czasów złotej ery Hollywoodu, a solistom dają okazję do popisania się pięknym dźwiękiem i umiejętnościami wirtuozowskimi.

Romantyczną klamrę koncertu stanowić będzie ostatni studencki utwór Mieczysława Karłowicza – Symfonia e-moll op. 7 „Odrodzenie”, wzorowana na symfonice Piotra Czajkowskiego. I podobnie jak niektóre dzieła rosyjskiego kompozytora, również symfonia Karłowicza posiada literacki, bardzo obszerny zresztą, program. Zawarte w nim idee Alistair Wightman i Elżbieta Dziębowska, biografowie autora Powracających fal, ujęli w następujące określenia: „typowo tetmajerowskie żale i smutki, pozytywistyczna praca u podstaw, nietzscheańska wola walki i wreszcie senna zaduma nad przyszłym światem zastąpiona później pewną formą panteizmu”. Tekst Karłowicza przywodzi na myśl komentarz Czajkowskiego do jego V Symfonii. Między obu dziełami można też dostrzec inne podobieństwa: tę samą tonację, metrum pierwszych części czy wielką apoteozę w tonacji E-dur w finale. I już choćby to świadczy o tym, jak mało reprezentatywny to utwór dla dojrzałego stylu Karłowicza. Wightman nie jest entuzjastą tego dzieła: „Karłowicz w sposób oczywisty odczuwał konieczność skomponowania utworu w taki sposób, aby wykazać się dobrą znajomością warsztatu technicznego, ale zarazem wydaje się, że posługiwał się nim jako środkiem służącym do odrzucenia tych tradycyjnych elementów, które uważał za nieistotne. W rezultacie Symfonia stała się ważnym, aczkolwiek negatywnym aktem mających na celu podkreślenie własnego ja kompozytora”. I już choćby z tego powodu zasługuje na poznanie lub kolejne wysłuchanie na żywo. Jest po prostu niezwykle ciekawym etapem twórczości autora najwybitniejszych polskich poematów symfonicznych.

Alexandr Iradyan – dyrygent

Dyrygent, kompozytor i pianista urodzony w 1990 roku w Erewaniu, występował w ponad piętnastu krajach, m.in. w Wielkiej Brytanii, Rosji, Francji, Belgii, Niemczech, na Białorusi, w Uzbekistanie, Gruzji, Stanach Zjednoczonych.

Karierę rozpoczął w wieku 16 lat, kiedy wraz z Narodową Orkiestrą Filharmonii Armeńskiej wykonał własny koncert fortepianowy. Jest zwycięzcą wielu ważnych konkursów, takich jak: Międzynarodowy Konkurs im. Arama Chaczaturiana (I nagroda) i Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Jekaterynburgu (grand prix). Muzyka Alexandra Iradyana wykonywana była w Carnegie Hall w Nowym Jorku, BOZAR w Brukseli i innych prestiżowych salach. W 2014 roku balet Iradyana Memos of Suicide wystawiony był na deskach Narodowego Teatru Opery i Baletu w Erewaniu.

Artysta ukończył studia kompozytorskie w Państwowym Konserwatorium w Erewaniu w 2014 roku, zaś dyrygenturę studiował w Konserwatorium Królewskim w Brukseli. W 2016 roku przeprowadził się do Berlina, by studiować z Międzynarodowej Akademii Dyrygentury przy Universität der Künste u Stevena Sloane’a. Od ukończenia studiów w 2019 roku mieszka i pracuje w Berlinie, gdzie jest wykładowcą swojej uczelni, a także dyrektorem artystycznym i dyrygentem Sonoris Orchestra Berlin. Pełni także funkcję dyrygenta gościnnego Narodowej Orkiestry Kameralnej Armenii. Współpracuje z licznymi orkiestrami na całym świecie, z którymi wykonuje zarówno repertuar klasyczny, jak i współczesny. W czerwcu 2020 roku Alexandr Iradyan zdobył nagrodę specjalną w Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. Arama Chaczaturiana, co dało mu możliwość wystąpienia w Olsztynie z Orkiestrą Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej.

Artysta ma koncie współpracę z tak znakomitymi muzykami i zespołami, jak: Mischa Maisky, Maxim Vengerov, George Pehlivanian, Belgijska Orkiestra Narodowa, Orkiestra Symfoniczna Radia i TV w Słowenii. Uczestniczył w kursach mistrzowskich, które prowadzili Robin Ticciati (Deutsches Symphonie Orchester), Sir Roger Norrington, Grzegorz Nowak (Royal Philharmonic Orchestra of London). Dyrygował takimi orkiestrami, jak: Brandenburger Symphoniker, Hochschulorchester der UdK, Staatstheater Cottbus, Bochumer Symphoniker, Kammerorchester Prenzlau, Naubrandenburger Symphoniker.

Koncert objęty projektem „WARMIŃSKO-MAZURSKA KARTA SENIORA” (zniżka 50% od ceny biletu normalnego), programem  „WARMIA I MAZURY DLA DUŻEJ RODZINY” oraz programem „KARTA DUŻEJ RODZINY” (Pakiet rodzinny w cenach: Rodzic – 30 zł, Dziecko – 15 zł). Bilety w cenach specjalnych do nabycia tylko w kasie Filharmonii za okazaniem Kart.