2 września 2022
piątek
godz. 19:00
sala koncertowa Filharmonii
Koncert jubileuszowy
Piotr Sułkowski – dyrygent
Leszek Szarzyński – flet
Pro Musica Antiqua:
Leszek Szarzyński – flet
Agnieszka Zwolska – obój
Wojciech Orawiec – fagot
Monika Dondalska – skrzypce
Paweł Panasiuk – wiolonczela
Ewa Alchimowicz-Wójcik – sopran
Adam Mieczykowski – marimba
Agnieszka Panasiuk – fortepian, klawesyn
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej
Janusz Ciepliński – prowadzenie koncertu
W programie:
Georg Philipp Telemann – Triosonata c-moll cz.I, Largo cz. II, Vivace na flet, obój i bc. (fagot, klawesyn)
Georg Friedrich Haendel – Lascia ch’io pianga z opery Rinaldo na sopran, flet i klawesyn
Antonio Vivaldi – Concerto g-moll cz. I, Allegro cz. II, Largo, cz. III Presto na flet, skrzypce, obój, wiolonczelę i bc. (fagot, klawesyn)
Łukasz Woś – Aria na flet i fortepian (kompozycja dedykowana Leszkowi Szarzyńskiemu)
Bernard Chmielarz – Przedpołudnie Fauna na flet i marimbę (kompozycja dedykowana Leszkowi Szarzyńskiemu i Adamowi Mieczykowskiemu)
Bernard Chmielarz – Zamkowa Fraszka na flet, obój, fagot i klawesyn (kompozycja dedykowana zespołowi „Pro Musica Antiqua”)
Wolfgang Amadeus Mozart – aria Un moto di gioia z opery Wesele Figara na sopran, flet, obój, fagot i fortepian
Koncert na flet i orkiestrę smyczkową, op. 11 – M. Sewena (kompozycja dedykowana Leszkowi Szarzyńskiemu)
Edvard Grieg – Peer Gynt I suita – Poranek; II suita – Taniec arabski
Georges Bizet – Carmen suita – Intermezzo; Uwertura
Kiedy mówimy „muzyka na Warmii i Mazurach”, myślimy od razu „Feliks Nowowiejski” i „Filharmonia w Olsztynie”. Ale zaraz potem pojawia się nazwa zespołu kameralnego, który jest wizytówką regionu już od trzech dekad. Trudno wyobrazić sobie muzyczny pejzaż Olsztyna i północno-wschodniej Polski bez grupy Pro Musica Antiqua, którą w 1992 roku założył flecista, menadżer, pedagog i organizator życia muzycznego Leszek Szarzyński. Brzmienie zabytków Warmii i Mazur to brzmienie wykreowane przez Leszka Szarzyńskiego i jego kameralistów. Ci niezwykle ważni dla regionu i doceniani w skali ogólnopolskiej i europejskiej artyści właśnie obchodzą swoje jubileusze: Pro Musica Antiqua – 30-lecie działalności, a prof. dr hab. Leszek Szarzyński – 45-lecie pracy artystycznej i naukowej.
Na przestrzeni lat skład zespołu – z założenia różnorodny, dostosowany do wykonywanego repertuaru – zmieniał się wielokrotnie, ale wysmakowany styl gry i charakterystyczne brzmienie pozostały te same. Jak sama nazwa wskazuje, zespół Pro Musica Antiqua powstał przede wszystkim z myślą o muzyce dawnej – barokowej i wczesnoklasycznej. Jednak szybko włączył do programów swoich koncertów i nagrań twórczość kompozytorów późniejszych epok ze szczególnym uwzględnieniem polskich kompozytorów współczesnych, którzy chętnie piszą nową muzykę specjalnie dla Leszka Szarzyńskiego i jego grupy. Pro Musica Antiqua to zresztą jeden z nielicznych zespołów kameralnych w Polsce, który z równym znawstwem wykonuje zarówno dzieła XVIII wieku, jak i utwory naszych czasów.
Program koncertu jubileuszowego jest odzwierciedleniem zainteresowań artystycznych Leszka Szarzyńskiego i Pro Musica Antiqua. Jego część wypełnią fragmenty dzieł mistrzów barokowych, w których pierwszoplanową rolę odgrywa flet. Nie zabraknie transkrypcji dzieł Chopina i Mozarta na zespół kameralny z udziałem fletu. Pojawią się również fragmenty popularnych utworów orkiestrowych Griega i Bizeta z ważną partią tego instrumentu. Usłyszymy wreszcie utwory polskich kompozytorów dedykowane Leszkowi Szarzyńskiemu i zespołowi Pro Musica Antiqua: od urokliwych, stylizowanych drobiazgów Łukasza Wosia i Bernarda Chmielarza po neoklasyczny, znakomicie wykorzystujący możliwości brzmieniowe i technicznie instrumentu solowego Koncert na flet i orkiestrę smyczkową op. 11 (1987) Marka Sewena, jednego z najważniejszych i najbardziej wszechstronnych polskich kompozytorów współczesnych.
Leszek Szarzyński – flet
Ukończył Akademię Muzyczną w Krakowie w 1977 roku, w klasie fletu prof. Barbary Świątek-Żelazny. W latach 1976–1979 był I flecistą filharmonii w Olsztynie, a w sezonie 1979/1980 – Filharmonii Szczecińskiej.
Od 1981 do 1984 roku przebywał w Egipcie pracując jako I flecista Cairo Symphony Orchestra i wykładowca Konserwatorium Kairskiego. Założył tam zespół kameralny „Pro Musica”, którego członkami byli muzycy z różnych krajów. Był to pierwowzór założonego później w Olsztynie (1985) zespołu o tej samej nazwie, z którym Leszek Szarzyński dokonał w latach 1985–1992 wielu nagrań radiowych i telewizyjnych, występował w kraju i za granicą. Od 1985 do 1997 roku był I flecistą Olsztyńskiej Filharmonii im. F. Nowowiejskiego w Olsztynie, w której następnie sprawował funkcje dyrektora artystycznego (1997–1999) i dyrektora naczelnego w sezonie 1999/2000. We wrześniu 1992 roku założył zespół kameralny „Pro Musica Antiqua”, którego jest dyrektorem artystycznym i menadżerem.
Od 1993 roku jest dyrektorem artystycznym Koncertów Letnich odbywających się rokrocznie pod hasłem „Muzyka europejska w zabytkach i przyrodzie Warmii i Mazur”, a także Giżyckich Koncertów Organowych i Kameralnych (od 1996 roku). Był pomysłodawcą i współorganizatorem cyklicznych spotkań „Cavata na olsztyńskim zamku” odbywających się od 1996 roku. W latach 2000–2002 pełnił funkcję dyrektora generalnego Akademii Fletowej w Ełku, a od 2001 roku piastował stanowisko dyrektora artystycznego Mazurskiego Festiwalu Sztuk, Kultur i Narodów oraz pełnomocnika prezydenta miasta ds. kultury i edukacji. W latach 2003–2004 był doradcą do spraw kultury wojewody warmińsko-mazurskiego.
W 1999 roku został profesorem w Katedrze Muzyki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, w latach 2014–2019 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Muzyki UWM. Jako solista i kameralista koncertował w kilkunastu krajach świata (Egipt, Hiszpania, Włochy, Niemcy, Austria, Francja, Rosja, Bułgaria, Rumunia, Węgry, Rosja, Litwa i Szwecja). Współpracuje również z filharmoniami w kraju. Dokonał wielu nagrań archiwalnych i na płytach CD. Dokonania te zostały uhonorowane między innymi nagrodą „Atut 94” i „Złotą Płytą” przyznaną przez firmę fonograficzną DUX. W latach 2004–2012 nagrał z zespołem „Pro Musica Antiqua”, w ramach realizacji projektu „Muzyka europejska w zabytkach Warmii i Mazur”, cztery płyty z sonatami barokowymi kompozytorów niemieckich, włoskich, francuskich i angielskich oraz z muzyką polską dawną i współczesną. Piąta płyta „Muzyka europejska w przyrodzie Warmii i Mazur” zrealizowania w ramach tego projektu ukazała się w roku 2005. W dorobku artysty znajduje się także płyta solowa z polską muzyką współczesną, nagrana wspólnie z „Warsaw Chamber Orchestra” w 2001 roku w Filharmonii Narodowej w Warszawie.
W uznaniu osiągnięć artystycznych i zasług na polu działalności społecznej Leszek Szarzyński został uhonorowany wieloma indywidualnymi nagrodami i wyróżnieniami, m.in. brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” nadanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011), Złotym Krzyżem Zasługi nadanym przez Prezydenta RP (2011), Medalem Komisji Edukacji Narodowej nadanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (2017). W uznaniu wybitnych osiągnięć artystycznych Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Prezydent Miasta Olsztyna przyznali mu tytuł „Ikona Warmii i Mazur” (2018). Jego działalność docenił także Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, przyznając mu wyróżnienia „Osobowość roku 2006” i „Srebrny Laur” (2011).
Zespół kameralny „Pro Musica Antiqua” powstał we wrześniu 1992 roku. Jego założycielem a zarazem kierownikiem artystycznym i menadżerem jest Leszek Szarzyński, który skupił wokół siebie wybitnych artystów – solistów orkiestr symfonicznych i profesorów Akademii Muzycznych. Założeniem programowym Zespołu jest koncertowanie w zabytkowych obiektach Warmii i Mazur, w których wnętrzach muzyka odnajduje swoje naturalne otoczenie i pierwotny sens kameralistyki. Sukcesy licznych koncertów, przychylność słuchaczy oraz otwartość Zespołu na poszukiwanie nowych form przekazów muzycznych, stały się przyczynkiem do nawiązywania współpracy z innymi artystami, którzy wnosili swoim udziałem dodatkowe walory wzbogacające realizowany repertuar i brzmienie zespołu o niekiedy bardzo oryginalne instrumenty. Dzięki temu koncerty mogą odbywać się w różnych składach osobowych i konfiguracjach instrumentalnych. Zespół, którego podstawowymi z założenia instrumentami są flet, fagot, obój i klawesyn, z powodzeniem muzykuje z udziałem organów, skrzypiec, fortepianu, gitary, harfy, wiolonczeli, marimby, teorby i lutni barokowej, a także z towarzyszeniem wokalistów, recytatorów i aktorów, a niekiedy nawet działań plastycznych, prezentacji popularnonaukowych lub animacji artystycznych.
Obecnie zespół występuje w składzie:
Leszek Szarzyński (flet) – profesor Instytutu Muzyki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie,
Leszek Szarzyński gra na flecie Pearl Handmade Flute, 14 K Gold Body, model „Maesta” 9840RBE. Od roku 2002 jest przedstawicielem artystycznym tej firmy.
Jerzy Szafrański (obój) – wieloletni solista Filharmonii Narodowej w Warszawie,
Wojciech Orawiec (fagot) – I fagocista Filharmonii Bałtyckiej i profesor Akademii Muzycznej w Gdańsku,
Agnieszka Panasiuk (fortepian, klawesyn) – pianistka, adiunkt w Instytucie Muzyki na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie,
Paweł Panasiuk (wiolonczela) – wiolonczelista Warmińsko-Mazurskiej Filharmonii w Olsztynie,
Ewa Alchimowicz-Wójcik (sopran) – śpiewaczka, doktor sztuk muzycznych, pedagog śpiewu i emisji głosu w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. w Olsztynie.
„Pro Musica Antiqua” dysponuje bogatym repertuarem, prezentującym muzykę różnych epok. Najchętniej propaguje dzieła mistrzów baroku i wczesnego klasycyzmu. Ważne miejsce w repertuarze zespołu zajmują również utwory napisane specjalnie dla zespołu przez Marcina Błażewicza, Mariana Sawę, Marka Sewena, Bernarda Chmielarza, Marka Czerniewicza, Tadeusza Kassaka, Lucjana Marzewskiego i innych współczesnych kompozytorów polskich.
„Pro Musica Antiqua” stanowi wielopłaszczyznową ideę, która łączy artystów muzyków i twórców innych dziedzin we wspólnym wypełnianiu przesłania, którego istotą jest dwutorowość działania: z jednej strony upowszechnianie muzyki wielkich kompozytorów europejskich, a z drugiej wypromowanie zabytkowych obiektów Warmii i Mazur, odkrycie piękna otaczającej nas natury, uwrażliwienie na Sztukę i uświadomienie odpowiedzialności współczesnych mieszkańców za spuściznę dziedzictwa kulturowego tych ziem. Wykreowane przez Pro Musica Antiqua szerokie spektrum tematów oraz możliwości ich przedstawiania spowodowały, że działania te ułożyły się w cykle tematyczne:
- „Koncerty Letnie”, (nieprzerwanie od 1992 r.) – w miastach i małych miejscowościach Warmii i Mazur,
- „Cavata na olsztyńskim zamku” (od 1996 r.) – spotkania wspólnie organizowane z Muzeum Warmii i Mazur
- „Camerata Warmińsko-Mazurska” (od 2010 r.) – celem jest popularyzacja wybitnych postaci Warmii i Mazur,
- „Dziedzictwo przyrodnicze Warmii i Mazur” – projekt muzyczny inspirowany pięknem i bogactwem przyrody regionu.
Dzięki temu spontaniczne intencje pierwszych lat koncertowania Zespołu nabrały charakteru programowego działania, które obejmuje jedno hasło – „Muzyka europejska w zabytkach i przyrodzie Warmii i Mazur” – wykładnia twórczych działań „Pro Musica Antiqua”.
Zespół uczestniczy także w innych, niezależnych koncertach, wywołanych różnymi okolicznościami. Niejednokrotnie sam jest inicjatorem wyjątkowych przedsięwzięć artystycznych. W jego dorobku jest kilka projektów muzyczno-edukacyjnych, łączących sztukę z wiedzą o historycznej spuściźnie i walorach przyrodniczych Warmii i Mazur lub obecnymi problemami społecznymi, w których obok „Pro Musica Antiqua” i jej zaproszonych gości aktywnie uczestniczą słuchacze.
Zespół prowadzi czynną działalność koncertową również zagranicą (Austria, Niemcy, Węgry, Litwa, Rosja, Szwecja, Francja).
Koncerty w zamkach, pałacach, muzeach i kościołach zrodziły pomysł nagrań CD, dedykowanych miastom, w których zespół występuje (Lidzbark Warmiński, Orneta, Gietrzwałd, Olsztyn, Ostróda, Dobre Miasto). Pomysł ten zaowocował kolekcją sześciu płyt zrealizowanych w latach 1995–2011 przez firmę DUX pod hasłem „Muzyka europejska w zabytkach Warmii i Mazur”, zawierających sonaty barokowe kompozytorów niemieckich, włoskich, francuskich i angielskich oraz muzykę polską dawną i współczesną. Dodatkowa płyta zrealizowana w ramach tego projektu ukazała się w roku 2005. Nosi ona tytuł: „Czapla. Muzyka europejska w przyrodzie Warmii i Mazur” oraz płyta jubileuszowa, która ukazała się w roku 2012, nosi tytuł: „XX LAT”.
Twórcze działania i trud muzyków Pro Musica Antiqua zostały zauważone i docenione. Zespół uhonorowano wieloma nagrodami i wyróżnieniami. W 1994 r. zespół otrzymał nagrodę „Atut ‘94” oraz „Złotą Płytę” przyznaną przez firmę fonograficzną DUX. W uznaniu zasług dla kultury polskiej, zespół i indywidualnie Leszek Szarzyński, w 2006 r. zostali wyróżnieni Nagrodą Specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2007 r. Nagrodą Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego „Najlepszy z Najlepszych” za promocję regionu Warmii i Mazur w świecie. W 2012 r. kapituła najwyższego honorowego odznaczenia w Powiecie Olsztyńskim uhonorowała zespół Pro Musica Antiqua i indywidualnie Leszka Szarzyńskiego przyznaniem „Statuetki Królewny Warmińskiej „Łyny” za szczególne osiągnięcia artystyczne i popularyzację kultury Warmii.