Repertuar

Tadeusz Wicherek – dyrygent
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie:
Ludwig van Beethoven – Zwycięstwo Wellingtona op. 91 (Welingtons Sieg op. 91)
Karol Kurpiński – Bitwa pod Możajskiem (Wielka symfonia bitwę wyobrażająca)
Noc,
Rozwidnienie się,
Wschód słońca,
Czytanie rozkazu dziennego,
Marsz Wielki,
Batalia,
Marsz Wielki da capo
Ludwig van Beethoven – muzyka do baletu Twory Prometeusza op. 43 (Die Geschöpfe des Prometheus Op. 43)

Tadeusz Wicherek
Kompozytor, aranżer, producent muzyczny. Ukończył Akademię Muzyczną im Fryderyka Chopina W Warszawie w klasie Dyrygentury prof. Bodusława Madey’a.
W 1986 roku został laureatem nagrody Wielkiej Orkiestry Polskiego Radia na „III Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga” w Katowicach.
W latach 1984-89 był asystentem dyrygenta w Teatrze Wielkim w Warszawie i równolegle wykładał w Warszawskiej Akademii Muzycznej. Prowadził Orkiestrę Symfoniczną tej uczelni oraz Zespoły Operowe na Wydziale Wokalno-Aktorskim. Jest również autorem muzyki do kilku sztuk teatralnych.
Od 1990 do 2008 roku był dyrygentem Warszawskiej Opery Kameralnej, z którą brał udział w przygotowaniu i wystawieniu wszystkich dzieł scenicznych W.A. Mozarta. Premierą Idomeneo inaugurował I Festiwal Mozartowski w Warszawie.
Od 1991 do 1995 roku był Dyrektorem Artystycznym Filharmonii w Jeleniej Górze a w latach 1999 –2005 Dyrektorem Naczelnym i Artystycznym Filharmonii Kaliskiej. Od 1990 roku jest dyrygentem, a od 2007 Dyrektorem Warszawskiej Orkiestry Symfonicznej, znanej z cyklu telewizyjnego „Z Batutą i Humorem”, z którą corocznie prowadzi wiele koncertów, głównie w Niemczech.
Prowadzi czynną działalność koncertową w Polsce, Europie, Azji, Ameryce Północnej i Środkowej.
Dokonał wielu nagrań archiwalnych (WOSPR) dla Polskiego Radia i Telewizji oraz nagrań muzyki filmowej. Nagrał wiele płyt CD w Polsce Niemczech i Finlandii.

Występował na wielu międzynarodowych festiwalach, takich jak. „Festiwal Mozartowski” w Warszawie, w Wiedniu, Holandii i Hiszpanii, „Wratislavia Cantans”, „Warszawska Jesień” i „Carintischer Sommer Festival” (Austria).
Jest twórcą Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Perkusyjnej w Kaliszu. Wspólnie z Teatrem Wielkim w Poznaniu powołał do życia Kaliską Scenę Operową, na której zrealizował „Czarodziejski Flet”, „Madame Butterfly”, „Fidelio”, „Rigoletto”, „Barona Cygańskiego” oraz „Widma” Stanisława Moniuszki.
Od marca 2007 r. jest Dyrektorem Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu.
Jest Dyrektorem Artystycznym „Festiwalu Kultury im. Marka Grechuty” oraz „Festiwalu Kultury Włoskiej Arte Cultura Musica e…” w Zamościu.
Zajmuje się również reżyserią. W grudniu 2007 zrealizował autorski spektakl „Straszny Dwór” Stanisława Moniuszki w Zamościu (kierownictwo muzyczne i reżyseria).
Stale współpracował z Teatrem Wielkim, Operą Narodową w Warszawie – ostatnia premiera „W krainie Czarodziejskiego Fletu”. Jest autorem i producentem muzycznej części projektu Bajkowa Symfonia – poematów symfonicznych dla najmłodszych dzieci, oraz symfonicznego projektu Perły Retro Rocka i projektu Co-Opera.
Inicjator stałej współpracy ze Studiem Accantus oraz projektu Accantus Symfonicznie.
Występował w wielu znakomitych salach koncertowych np. w Sali Gewandhaus oraz w Arena di Werona.
Zasłużony Dla Kultury Polskiej i odznaczony Orderem Gloria Artis, W 2017 r. uhonorowany tablicą pamiątkową w Zamojskiej Alei Sław, obok Jana Machulskiego, Krzysztofa Zanussiego, Jana Englerta, Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego i innych.

Wprowadzenie
Pierwszy październikowy koncert odbędzie się w bojowym, wręcz heroicznym nastroju. Wysłuchamy trzech dzieł, które powstały dla upamiętnienia wojennych lub mitologicznych bohaterów. Dziś już kontekst militarny czy historyczny nie jest najistotniejszy w tej muzyce – możemy się nią cieszyć jako barwnym dźwiękowym freskiem dodającym energii w zmaganiach z codziennością.

Ludwig van Beethoven należał do tej części rozdartej wojnami napoleońskimi Europy, która wojsk korsykańskiego przywódcy nie witała z radością. Stworzył więc kompozycję upamiętniającą zwycięstwo angielskiego księcia Wellingtona nad Józefem Bonaparte w hiszpańskiej bitwie pod Vitorią w 1813 roku. Jak większość dzieł służących celom ideologicznym, również Zwycięstwo Wellingtona nie należy do najwybitniejszych artystycznie utworów: niektórzy krytycy nazywali je wręcz „grochem z kapustą” i „chałturą”. Beethoven, dla którego zamówienie na ten bombastyczny, efektowny utwór było jednym z najbardziej lukratywnych w karierze, odpowiadał krytykom w może mało elegancki, ale dosadny i charakterystyczny dla siebie sposób: „To, czym s…m, jest lepsze niż cokolwiek co wy moglibyście wymyślić!”. W utworze oprócz ścierających się armii (w oryginale w partyturze znajdowały się partie armat, dziś możliwe do odtworzenia dzięki elektronice) usłyszymy cytaty z melodii pieśni Rule, Brittania i God Save the King (Anglicy) oraz Malbrouk s’en va-t-en guerre (Francuzi), dziś bardziej popularne jako For He’s a Jolly Good Fellow. Ciekawostką jest fakt, że pierwsza wersja kompozycji nie powstała na orkiestrę, lecz na zbudowany przez Johanna Nepomuka Maelzela, przyjaciela Beethovena i twórcę metronomu, tajemniczy instrument zwany panharmonikon.

Karol Kurpiński napisał swoją symfonię w 1812 roku na wieść o zwycięstwie wojsk Napoleońskich pod Możajskiem (Borodino), w efekcie którego przed wojskami francuskimi otworzyła się droga na Moskwę, a wśród Polaków odżyły nadzieje na odzyskanie niepodległości. Jak wiadomo wkrótce szanse zostały zaprzepaszczone, wielka armia napoleońska poniosła sromotną klęskę, ale ten moment radości i oczekiwania w Polsce na następne wielkie zwycięstwa został przez Kurpińskiego utrwalony w jednym z pierwszych utworów ilustracyjnych w historii naszej muzyki. Po klęsce Napoleona Bitwa pod Możajskiem była nadal wykonywana, ale już pod zmienionym tytułem: Wielka Symfonia Bitwę Wyobrażająca. Jeśli porówna się dzieło Kurpińskiego z analogicznymi kompozycjami innych twórców europejskich, to okaże się, jak świetnym kompozytorem był autor Dwóch chatek: w ramach konwencji obowiązujących w tego rodzaju muzyce ilustracyjnej potrafił stworzyć niezwykle sugestywne obrazy dźwiękowe.

 Twory Prometeusza to muzyka baletowa napisana przez Beethovena do scenariusza i choreografii włoskiego baletmistrza Salvatore Vigano dla cesarzowej Marii Teresy. Pierwsze wykonanie odbyło się w marcu 1801 roku w wiedeńskim Burgtheater i odniosło niemały sukces, bo balet powtórzono 22 razy jeszcze w tym samym roku. Vigano nazwał swoje dzieło baletem „heroiczno-alegorycznym”, a scenariusz oparł na greckim micie. Tytułowe „twory” to ludzie, stworzeni na nowo przez tytana Prometeusza po straszliwych walkach bogów. Całość tworzą dwa akty złożone z 16 numerów muzycznych. Pierwszy akord uwertury to potężne C-dur, a cały wstęp zdaje się odmalowywać migoczący prometejski ogień. Introduzione, nazwane też Burzą („La Tempesta”), ilustruje zstąpienie Prometeusza z Olimpu z wykradzionym bogom ogniem. W części następnej słychać dwa potężne akordy mające oddawać tchnienie życia w martwych jeszcze ludzi. W akcie drugim słyszymy przedstawienie Tworów Prometeusza, czyli ludzi, Apollinowi: następuje sekwencja pięciu muzycznych numerów prezentujących w sposób alegoryczny pięć różnych rodzajów emocji, które ludzie otrzymują od muz i samego Apolla: radość, powaga, bojowość, smutek i pastoralność, sielskość. W następnych częściach usłyszymy muzyczne portrety Dionizosa, kobiety i mężczyzny. Dzięki użyciu instrumentów solowych (w tym harfy, prawdziwej rzadkości wśród wszystkich partytur Beethovena oraz jedyny raz tu użytego bassethornu), kompozytor bardzo wyraźnie kontrastuje wszystkie postaci. W finale pojawia się słynny kontredansowy temat prometejski: powróci on w twórczości mistrza z Bonn wielokrotnie, w Wariacjach fortepianowych op. 35 oraz w słynnym finale Eroiki. Mimo kary, jaką poniósł Prometeusz, zakończenie dzieła jest zatem iście heroiczne.